Lemaya Didîy

NUKTEYA DIDÎY:

          Ze ki Vajeya Vîst û Şeşî’ya ki sirrdê qederî di beyan bîya, ay di vajîyao; hîrê het¹anra mûsîbetan û nêweşînan di heqê însanan çinîyo ki bigazincîyo² û gerrekar³bo.

          Heto Siftekên:

          Cenabê Heqî çinayê ganîyo ki qandê bîyayîşdê xwu dao însananra, sene’etdê xwurê kerdo mojîngeh[4]. Însan xwurê kerdo modêl, ê çinayê ganî ci sero birneno, virneno, fesilneno û a’hewlneno ew bi no hewaya babet babetî çivanê namandê xwu ci sero neqişneno û mojneno. Senîn ki nameyê Şîfa’y nêweşînan qewimneno, ‘eynî bi o babeta nameyê Rezzaqî jî veyşaney qewimneno. Ew zêdê nînan.

 [5]مَالِكُ الْمُلْكِ يَتَصَرَّفُ فِى مُلْكِهِ كَيْفَ يَشَۤاءُ   

          Hetê Didîy:

          ‘Heyat, bi mûsîbetan û nêweşînana beno jewane[6], beno bîyaye, beno hêledar[7], ravey şino, netîce dano, vera hewley şino ew wezîfeyê coyey[8] ano ca.

          ‘Heyato jewane[9]o ki doşegî sero aresîyayîş do, estbîyayena ki teqez bixeyra, ay raveyêrî, nezdîyê şerdê nebixeyrdê teqezîya, aya vera şerrî şina.

          Hetê Hîrêy:

          No wareyê dinyay, meydanê îmtîhanî û cayê xîzmetîyo, cayê tamî û ‘ewêzî[10] û mikafatî nîyo. Madamo ki dinya wareyê xîzmetî û cayê ubûdîyet[11]îyo, nêweşînîy û mûsîbetîy, bi şertdê sebir kerdişîya ew dînîra teber[12] bîyayîşa bi nê xîzmetî û ubûdîyetîya bol robere[13] yenê û cirê qewet danê. Ew qando ki hergi se’hata ci ‘ewêzîya rojên kena, gazincîyayeni nata verdi, gereg ki kes şukur bikero. Belê, îbadet di babetîyo: Babetêndê ci musbet[14]o, babeto bîn jî menfî[15]yo. Babeto musbet, o ki zaneyênoyo. Laberê menfîyê ci, nêweşînîy û mûsîbetê ki, nêweş û mûsîbetkeş, ‘ecz û feqrê xwu fe’hm keno, bi wezîyetêndo ubûdîyetkaraneya xwu erzeno bextdê Rebdê xwuyê Re’hîmî û Ey fikirêno ew ci vero geyren[16]o, bi hewaya ubûdîyetêndo safî keno. Rîyakarey nêşena nê îbadetî mîyan kewo, çiki safîyo. Eger bişo sebir kero û şikê mikafatdê ci bo, pa şukur bikero, wexta hergi se’hata ci do cirê ‘ewêzîya rojên bikero. Dûm[17]ê cîyo kilmek do dûmêndo derg bo. ‘Heta (vanê) tayên kesîy estê ki, îbadetêndê cîyê deqeyên kewno rojênda îbedetên ver. ‘Hetta bi namedê Muhacîr Hafiz Ahmed’’iya birayêndê minê axreti est bî, ez bi nêweşînda cîya bixofa bol bîya dağîdari, mi bol qağûyê ci grot. Dima neqitîya[18] mi zerrîyo (û va): ‘’Şorî ey tebrîk[19] ki. Hergi deqayênda ey, ‘hukimdê îbadetdê rojêna.’’ Xwura ê merdimî jî bi sebra şukur kerdê.

[1] Heti: Kişti, kaleki, doşî.

[2] Gazinc: Sîtem. Bîyayîş yan jî nêbîyayîşdê kesên yan jî çîyênra gerrekar bîyayeni.

[3] Gerrekar: Şîkayetkar. O ki, çîyo ki heqdê kesên yan jî çîyên di şîyo îxbar kerdo, sûjên yan jî qebe’hetêndê ci jewîrê vato.

[4] Mojîngeh: Cayê mojînî, cayê motişî, teşhîrgeh. Cao ki tey kar û gurweyên mojêno.

[5] Malîk(Wahîr)ê milkî, senîn ki biwazo, şeno milkê xwu serf kero, teserrûf kero(bi kêfdê cîyao).

[6] Jewane bîyayeni: Saf bîyayeni, agozîyayeni, pêra abirrîyayeni, safê xwu mojnayeni.

[7] Keso ki, çîyo ki bîyo wahîrê qewet û qudret û hêley.

[8] ‘Heyatîyey. Wesfê coy, wesfê ‘heyatî.

[9] ‘Heyato Jewane: Coyo jewane. ‘Heyato ki tim eynîyo, tim jewo, nêvirrêno(yan tim hewlo yan jî tim xrabo).

[10] ‘Ewêzî: Hember, heq, hemberê deynî. Çîyo ki gereg ki herûnda xebat û kedda kesî ver kewo.

[11] ‘Evdey, qûley.

[12] Bê dînî, dînî di nêbîyayeni, dînî sero nêbîyayeni.

[13] Robere: Ûmiş bîyayeni, o ci amîyayeni, bi ci amîyayeni, cirê rewa bîyayeni.

[14] Musbet: Bîyaye/ê

[15] Nêbîyaye/ê

[16] Ci vero geyrayeni: Cira recakar bîyayeni, xwu bextdê ci eşteni, cirê ‘’mi ‘ef ki, mi bibexişni’’ vateni.

[17] Dûm: ‘Emir.

[18] Neqitîyayeni: Qelb amîyayeni, qelb rişîyayeni, bi qelb(zerrî)îyo hîs bîyayeni, îlham bîyayeni.

[19] Wennûs

Tadok:Şaban ŞENATEŞ