NAMEYÊN/MEKTÛBÊN PÊXEMBERÊ MA (A.S.M)
NAMEYÊN/MEKTÛBÊN PÊXEMBERÊ MA (A.S.M)
Faruk Çetinkaplan
Xeyrê Peymana Hudeybîye’y, musulmanîy demeyêndo dergdi, zirar û zîyanê Mekkeyijanra emîn benê. Musulmanîy, xebatên xwuyê teblîğî di tewr aver şinê, sur’et gînê. Pêxemberê ma (a.s.m), çorşman di çend ‘hukumdar û qralîy estêse, înanrê qandê teblîğdê Îslamîy mektûb rişeno. Kamcîn elçî peydi ameyê, Pêxemberdê marê(a.s.m) deraqdê qral û ‘hukumdaranra xeber û me’lûmat ardên.
Qeyserê Bîzans’î, elçîyê Pêxemberdê ma(a.s.m) bi’hurmet û mazûbaneyênda weşa roşayneno. Qeyserê Bîzans’î, heqdê Pêxemberdê ma (a.s.m) di, me’lûmat û te’hqîqat vrazeno ki;însanan mîyandi tewr merdimo emîn û bibawero. Labrê tersandê rahîb û xelqdê xwura dînê Îslamî nêşeno qebûl bikero.
Elçîyê Pêxemberê ma (a.s.m) bi’hurmet û bihedîyana peydi rişeno.
Îslamîra en ‘hukumdaro nezdî, Necaşîyê ‘Hebeşîstan’î vijyeno. Necaşî, Îslameteyi qebûl keno. ‘Hebeşîstan, cayê hîcretîyo siftekênbî. Elçîyê Pêxemberê ma (a.s.m), mijdîyanîy dano ki;musulmanîy noqira Medîne di re’hetey û azadey mîyandê. Na mijdîyan serra, muhacîrê ‘Hebeşîstanî jî peydi ageyrenê sûka Medînay.
Muqawqisê Misirî jî elçîyê Pêxemberê ma (a.s.m) bi rindey û weşeya roşayneno. Labrê Îslameteyi qebûl nêkeno. Bi elçîya pîya, Pêxemberdê marê hedîyeyên granî rişeno.
En cewabo sert Kîsrayê Sasanî’ra yeno. Kîsra, mektûba Pêxemberê ma (a.s.m) dirneno ew elçîrê jî heqaret keno. Tewr sero jî walîyê xwuyê Yemenî, Bazanî’rê qandê kiştenida Pêxemberê ma(a.s.m) emir dano. Bazan di elçîyê xwu derhal rişeno Medîne. Na gami jî Kîsra, heta lajdê xwura yeno kişteni. Hay û xebera elçîyan kiştişê Kîsrayra çinêbî. Pêxemberê ma (a.s.m) bi we’hîya haydar beno ew elçîyê Bazan’îrê çağanoki kiştişê Kîsray’ra xeberi dano, elçî hurna jî fekakerde manenê. Derhal ageyrenê Yemenî ew xebera newê Bazan’îrê vanê. Walîyê Yemenî Bazan, vêşî nêrameno tewrdê helqdê xwuya benê musulman. Nara tepîya Bazan beno walîyê Pêxemberdê ma (a.s.m).
Şîrove Biki:
Şîrovey:
Barûqo Bira, werrekê mi to ki, nûştandê to di xeylên çî bîyo raşt. Tenekna şiro, mi çimî di ki do deha torê rêberey geregi nêbo. Ez şena nînan tenîya raşt kera. Ez bawera ki ti do neya tepîya raştkerdokê sîtey bê, do deha mirê îhtîyac çinêbo.
raşt çewt
xebatên xwuyê Xebatê xwuyê,
demeyêndo dergdi demeyêndo derg di
Mekkeyîjanra Mekkeyîjan’ra
Qral Qerral
estêse ki estê
Mektûb rişeno Mektûbi rişeno
deraqdê sero, heqdê yan jî derheqdê
elçî xeberok(na estanikandê ma di esta)
mîyandi mîyan di(içindeliği ifade eden bütün di/de ler ayrı yazılır)
labrê laberê
siftekênbî siftekên bî
noqira noqra
Medîne di Medîna di(çiki makîya, Dimilî di ki vajeki bi e’ya biqedîyo nerî ‘hesibêna.
Recebo Bira, no çi kar û gurweyêndo ‘ecêbo grano ki, mi heqdê nûştedê Mamoste Farûqî raşt û çewt pêdûşneya rêze kerd bî. Laberê ê pêdûşne di nê, pêbino vijîyay. No wezîyet wendekaranrê bî çetin, ê do çetin bişê bîyarê pêver!
Xoca Şaban Allah razî bo. jewa to hezar kero.
reqlamê maldanan
nûşteyê ki ci manenê
NUKTEYA HÎRÊY Xurûfê Muqata′ay[1]ê ki seredê sûran dê, hergi jewênda ci şîfreyêndo îlahî yo; ′evdandê xwuyê xasan rê îşaretêndo
NUKTEYA DIDÎY Rojeyê Remezanîyo bimbarek, kişta şukurdê ne′hmetandê Cenabê Heqî ra, xeylên ′hîkmetandê ci ra ′hîkmetêndê ci no yo
MANGAYA BORI Va beno nêbeno cinêkên bena, mêrde û keynekênda ci ew jû jî sêkurênda ci bena. Nameyê keynerda ci ‘Eyşiki ew nameyê keynekerida
Nûşteyê tewrê peyênîy
Quncnûştokîy
