PÊXEMBERDÊ MARA (A.S.M) MEDÎNE’Dİ KAR Û XEBATÊN SİFTEKÊNÎY
PÊXEMBERDÊ MARA (A.S.M)
MEDÎNE’Dİ KAR Û XEBATÊN SİFTEKÊNÎY
Hîcret, qandê “Muhacîran” û “Ensaran” dewrêndo newebî. Do pîya anverdê zorey bivijîyê ew pîya jî bi mu’hebbet û kêfşadeya bicoyayê. Yesrîb nara tepîya “Medînet-ur Resûl” a, yanê sûka Pêxemberîya (a.s.m). “Yesrîb” nara tepîya binameyê “Medîne” ya amê namekerdeni. Ba’do tenya, kilmra “Medîne” vajiyena ew “Medîne” manena.
Pêxemberê ma (a.s.m) tîyadi hîmê brayeyi erzeno. Muhacîrîy, bizor ganê xwu reynenê û mal û milkê xwu Mekka’di veradanê. ‘Hz. Pêxember Muhacîr û Ensaran, “Brak” îlan keno. Pêxemberê ma (a.s.m) wazeno ki hirg û jew Medîneyij, do “Brak”ê xwu “Muhacîr” îrê keyê xwu, malê xwu ew karê xwu zey brayana bara bikero. Na “Brakey”i, di dinyadi bêhempa û bêmîsila.
MESCÎD-Î NEBEWÎ VRAZYENA
Pêxemberê ma (a.s.m), çaxano ki hîcret keno ew yeno Medîna, deveya ci Quswa, ‘ersaya/paga di yêtîmandi mêl bena. ‘Hz. pÊxember (a.s.m) na ‘eresa/pagi, ê yêtimanra herîneno. Qandê ki;musulmanîy bêrê pêser muşewre bikerê, dîne xwu Îslamî ew kitabê xwu Qur’anî bimûsê/banderbê ew pîya ‘îbadet bikerê dîye mescîdên geresk vrazyo. Pêxemberê ma (a.s.m) bi se’habandê xwuya pîya dest bi vraştena “Mescîd-î Nebewî” kenê. “Mescîd-î Nebewî” ba’dê Mescîd-î ‘Heram û Mescîd-î Aqsa, bena mescîda muqeddesa a hîrini.
Kişta Mescîd-î Nebewî , hem mekteb hem jî qandê rakewtişî odeyên/çimeyên do gird vrazyeno. Nê odeyîrê “Suffa” vajîyeno/biname beno. Tîyadi pêxemberê ma (a.s.m) hem ders dano se’haban hem jî se’habeyên bêkeyeyîy tîyadi manenê. “Suffa” demeyêndo kilmdi bena merkezê ‘îlm û ‘îrfanî. Se’habeyên ki “Suffa”di manenê, înanrê milleti vana “Es’hab-us Suffa” ki; dersa nînan Pêxemberê ma (a.s.m) dayê. Dilig û debara “Es’hab-us Suffa” Pêxemberê ma û se’habeyên bînî gînê xwu ser, înanrê yardim kerdê. “Es’hab-us Suffa” jî emrê Ellah (c.c)î çiçîy ameyêse bicoydê xwuya tetbîq kerdê/ardê ca. Hirg û jew qalênda Pêxember (a.s.m)î, înanrê ‘hendê xiznayênda biqedr û qîmetibî. Es’hab-us Suffa, qandê nesla newêrê zey pirdênbî, zey elçîyêndê Pêxemberî (a.s.m)bî.
Kişta Mescîd-î Nebewî di çend odeyîna/geçana diha qandê Pêxember û ‘eylekê/kufletê ci vrazyenê.
Faruk ÇETİNKAPLAN
Şîrove Biki:
reqlamê maldanan
nûşteyê ki ci manenê
WEFATÊ PÊXEMBERÊ MA Pêxemberê ma (a.s.m) ‘hec ra ageyra tepîya, demeyêndo kilmdi nêweş kewt ew hİrg û şîyê nêweşîni sero bîyê gran.
XUTBEYA XATiRWAŞTİŞÎ Faruk ÇETİNKAPLAN Nîmgirawa ‘Erebîstan’î di, Îslameteyi heme cayandê cira vila bîya, Fet’hê Mekke’y serra jî
FET’HÊ MEKKA’Y
Nûşteyê tewrê peyênîy
Quncnûştokîy
