ŞABÎYAYÎŞ

ŞABÎYAYÎŞ

 

Se’hati diwêsê şewi bî.

Mîtya Kuldarov bi helecanêndo şêna tavilên ame keye. Cirê vinderdîş çinêbî, bi remayîşa geçandê keyîra kêfanra doş bîyê. Ma û pîyê ci heme hema hewnî sero bîy. Waya cay sero derg bî bî, roman wendê. Birayê cîyê lîsey rakewtê.

Ma û pêrê ci senîn ki nê kelecanê Mîtya’y vînenê, hema cadê xwura ‘hulo benê û yenê ci heti, pers kenê û vanê:

– Tîyê kotîra yenê, çiçîyê to esto, se bîyo bi to?

– Qe pers meki dayê! Mi no qe nêpawitê. Nê nê mi qet’han nêpawitê! Aqilê kesî ney ser nêşino.

– Pîrqînîyên kewti Mîtya’y sero û bi kêfêna Mîtya’y xwu eşt kongî[1] xwu ser.

-Vengê pîrqînî û kêfdê Mîtya’y birayê cîyê rakewtey jî kerdîy ayay.

Senîn ki mara ci cira pers kerd û va:

– Se bî bi to? Renga rîdê to virrîyê, Mîtya’y va:

– Kêfanra dayê kêfanra! Deha Rusyao pêro mi şînasneno pêro. Rûsya pêro! ‘Heta nika şima tenîya Katib Kuldarov silasnayê, nika Rusya ‘hemeo silasneno. Şimayê nêzanê ez senîn kêfweşa! Kaşka şima bizanê! Mîtya nê qisan serra fina geçara bi geça remeno, ‘hulo beno, şino û yeno ew fina kongî sero ronişeno.

Poxda nê ‘hereketandê Mîtya’yra malbata ci ‘ecêb di manenê û senîn ki maya ci vana:

– Se bîyo lajekê mi se bîyo? Marê jî vaji, ma jî pey bi’hesni! Tîyê kêfanra nêşenê cadê xwu di vinderê, tîyê finên ata, finên nata şinê, to ‘sereyê ma doş kerd! Se ki bîyo qenê marê jî vaji, ney serra Mîtya dest keno bi qisan û wina vano:

– Şimayê pişk zêdê kovîyana coyênê, şimayê rojnameyan û rojnamegeran xeyal nêkenê, nêvanê hele na bewnîyê nêyê çiçî nûşnenê, çiçîra be’hs kenê! Dinya’ra haya şima çinîya! Şimayê xwurê hewn di, şimayê rakewnê! Haybûkî rojnameyê winî xeberîy û çîyanê olimbêter[2]an danê ki, çîyêno peyra nêmaneno, çîyêndo mîyanikî[3]yo nêmaneno, hergi çîyo ‘ecêb û ‘ecêbasao neyêno çiman vera, oyo fekan fekî vila beno. Şima jî zanê ki rojnamey tim kesandê grananra be’hs kenê. Noqra mira j’i be’hs kerdo. Mari pers kerd û va:

– No çiçîyo? Do qandê çiçî tora be’hs kerê?

Neya tepîya, renga rîdê pêrdê Mîtya’y virrîyê û mari xwu vîyera çarmêx vet[4] û birarê ci jî bi pîjemandê xwuya amey Mîtya’y vero vinderdîy. Neya tepîya Mîtya’y dest kerd bi qisana û va:

– Zeki mi va. Rojnameyan mira qal kerdo. Deha Rusya pêro mi silasnena. Xwu tûnikira rojnameyên vet û va:

– Dayê, ma nê rojnamî binimnê. Jû fini ma vejenê û wanenê. Îşte noyo. Mîtya’y rojname vet û na çimandê pêrdê xwu vera, mojna ci. Cayêndê ci bi panûşerda yaşil[5]a çiğîz bî bî, gêrîya bî kovalên mîyan. Ew dima na ser û va:

– Biwanê.

Pîyê ci verçimekê xwu vetîy, kerdîy bi çimandê xwuya û dest kerd bi wendişîya. Wend ki, rojname di wina nûşîya bî:

‘’Şanê 29’ê Îsnagi[6], bişew se’hat 11 di Katîb Dîmîtrîy Kuldarov Malaya Bronnaya di, bîraxanedê kê Kozîhîn’ira bi wezîyetêndo serxoşa ….’’.

Mîtya’y heyecananra nêşa sebir bikero ki pîyê nûştî biqedîno, hema wendişê ci birna û kewt are ew va:

– Ez bi Semîon Petrowîç’îya pîya bîya! ‘Heme çî bi ğorîyane tey esto, dewam ki pîyê mi!

Nê kelecanî û qisandê Mîştya’ya tepîya, pîyê ci newedera dest kerd bi rojnamîya. Wina vajîyayê:

‘’…. Senîn ki Mîtya bi wezîyetdê xwuyê serxoşîya kewno ray, lerî beno û şino kewno lingandê estorda Îwan Drotov’îya vinderdê bin. Estori tersena, zîrtikî dana xwuro û Mîtya’y serra gam kena û remena şina gunena bazirgandê Mosqowayîjdê Stephan Lukov’î serro. Ûjara wesaîtê ci kirrancî kena û kuçera ata nata remena. Estora ki zêdê ‘heşerîyana ata nata remena, çi bizor ancağ xeyrdê kîberdaran tepêşêna. Kuldarov sifte xwuya şino, dima ci gînê benê qereqol û ûja di tixtor ci me’hne keno. Dima fe’hm beno ki dirbeta ci şenika. Heqdê ci di mazbateyên tepêşêno û qezazedîrê yardimo tibbî beno. …’’.

Pîyê ci nê nûşteyê nê rojnamî senîn ki waneno û qedîneno, Mîtya fina dest keno bni qisan û vano:

– Dima înan mirê va peyê mildê xwu bi awerda honika bivilêni. Wel’hasil ki şima jî vîna ki dinya ‘alemo pêro mira be’hs keno! Rojnamî bidê ra mi, wa vinî nêbo!

Senîn ki Mîtya rojnamî pêrdê xwu destîra gîno, hema dekeno xwu tûniki ew fina bi helecanîya dest keno bi qisandê xwuya û wina vano:

– Se’hatên ravey ez şirî dost û hembazandê xwurê jî vajî. Gereg ki kes Îvanîtskîy înanrê, Natalya Îvanovna’rê, Anîsîm Vasîlyîç’îrê! Va neyse, bi xatirdê to û qasketa xwu nê ser, bi kêfa zêdê kesêndê namdarîya kewt kuçey[7], şî ki şiro namedareya xwu dinya ‘alemî pêroyrê pey bi’hesno!

 

Şaban ŞENATEŞ   

  05.04.2014

   Suwêrek’i                             

   

 

 

 

 

 

---